Kuipers houdt vast aan wetsvoorstel gegevensuitwisseling

Bron: Zorgvisie.nl

Minister Ernst Kuipers van VWS onderzoekt scenario’s voor meer centrale aansturing bij het realiseren van betere elektronische gegevensuitwisseling. Dat schrijft hij op 19 mei aan de Tweede Kamer.

De Europese Commissie wil dat lidstaten meer regie nemen over elektronische gegevensuitwisseling in de zorg. Op 3 mei publiceerde de Commissie een verordening voor een Europese ruimte voor gezondheidsgegevens: de European Health Data Space (EHDS). De Commissie wil hiermee de rechten van Europese burgers versterken, zodat zij meer controle hebben op de toegang en beschikbaarheid van medische gegevens. Het streven is om met ingang van 2025 medische gegevens op eenvoudige en veilige wijze beschikbaar en toegankelijk te maken voor zowel zorgverleners als burgers.

Balans tussen patiëntveiligheid en privacy

De Commissie noemt de EHDS zelf geen elektronisch patiëntendossier (epd), maar daar komt het in de praktijk wel op neer. Medisch specialisten, ziekenhuizen en andere zorgaanbieders benadrukken al jaren dat betere elektronische gegevensuitwisseling in de zorg een voorwaarde is voor meer samenwerking en veiligere zorg. Door het ontbreken van een epd beschikken artsen in acute situaties soms niet over essentiële medische gegevens, met alle mogelijke gevolgen van dien. FMS-voorzitter Peter Paul van Benthem roept, in de podcast Voorzorg, de politiek op om een andere afweging te maken in de balans tussen patiëntveiligheid en privacy.

European Health Data Space (EHDS)

De EHDS is onderverdeeld in vijf categorieën:

1. rechten voor burgers over de controle op hun eigen gezondheidsgegevens;
2. voorschriften voor ict-systemen en uitwisseling;
3. grensoverschrijdend beschikbaar stellen van gezondheidsgegevens voor de levering van zorg;
4. maatregelen omtrent het secundair gebruik van gezondheidsgegevens;
5. governance rond rechten, primair & secundair gebruik.

EDHS eisen

De Europese verordening EHDS raakt de Wegiz alleen direct op het onderdeel ‘voorschriften voor ict-systemen en uitwisseling’. De EHDS geeft prioriteit aan verschillende soorten elektronische gegevensuitwisseling. Lidstaten worden geacht te starten met patiëntsamenvattingen, elektronische recepten, elektronische medicatie-uitgifte, medische beeldmaterialen en beeldrapportages, laboratoriumresultaten en ziekenhuisontslagbrieven. Voor de toegang tot en uitwisseling van deze gegevens stelt de EHDS eisen aan elektronische medische dossiersystemen, ofwel epd’s. De systemen moeten voldoen aan eisen betreffende productveiligheid, beveiliging en interoperabiliteit.

Aansluiting Europese eisen

Veel is nog onduidelijk over hoe de Europese eisen tot stand zullen komen. Kuipers ziet twee opties. In de eerste plaats kunnen er Europese basiseisen komen, waaraan de nationale eisen in ieder geval moeten voldoen. In de tweede plaats kunnen er Europese voorschriften komen, waarin het volledige eisenpakket staat. Nederland is volgens Kuipers al goed op weg naar nationale normen voor elektronische gegevensuitwisseling in de zorg. Een risico is dat de Europese eisen straks niet helemaal aansluiten bij de Nederlandse normen. Daarom probeert Nederland aan te sluiten bij de ontwikkeling van Europese normen.

Waarom dan invoering van de Wegiz?

Kuipers verwacht dat vasthouden aan de invoering van Wegiz sneller leidt tot betere elektronische gegevensuitwisseling in de zorg. De eerste fase van Wegiz kan al halverwege 2023 af zijn, terwijl het snelste scenario in de EHDS pas in 2026 tot resultaten in de praktijk leidt. Daarom houdt Kuipers vast aan de invoering van de Wegiz.

Lees meer op Zorgvisie.nl